Podstawowym celem Ogólnopolskiego badania umiejętności trzecioklasistów jest umożliwienie szkołom otrzymania dodatkowych informacji o poziomie wiadomości i umiejętności posiadanych przez ich uczniów kończących klasę trzecią oraz materiałów mogących stać się podstawą do refleksji nad sposobem funkcjonowania szkoły i sposobami doskonalenia jej codziennej praktyki. (http://www.obut.edu.pl)

Cel ten zostanie zrealizowany przez:

  • przekazanie wszystkim zgłoszonym do badania szkołom profesjonalnych narzędzi – testów z języka polskiego i z matematyki pozwalających uczniom na zaprezentowanie umiejętności zdobywanych podczas codziennej nauki w szkole, na zastosowanie posiadanej wiedzy w sytuacjach nietypowych oraz na wykazanie się dodatkowymi umiejętnościami;   
  • dostarczenie tym szkołom, które prześlą informacje o uczniowskich rozwiązaniach zadań, raportów na temat osiągnięć poszczególnych uczniów, klas i  szkoły umożliwiających  m.in. wnioskowanie o problemach z opanowaniem wiedzy w poszczególnych obszarach przez uczniów oraz o ich szczególnych predyspozycjach i możliwościach a także dokonywanie porównań wyników w obrębie szkół o podobnej lokalizacji, czy wszystkich szkół biorących udział w badaniu;   
  • opublikowanie ogólnopolskiego raportu zawierającego opis wyników badanej populacji trzecioklasistów oraz wskazania, jak interpretować wyniki uczniów, klas i szkół i jak wykorzystywać je w planowaniu pracy dydaktycznej;   
  • udostępnienie po trzech latach kalkulatora EWD, który umożliwi zestawienie wyników badania trzecioklasistów z ich wynikami ze sprawdzianu pozwalające dyrektorom szkoły na policzenie Edukacyjnej Wartości Dodanej, czyli efektywności pracy  w klasach 4-6 dla swojej szkoły.

Testy OBUT badają umiejętności z Podstawy programowej kształcenia ogólnego, m.in.:    zapisane w celach kształcenia ogólnego w szkole podstawowej, np. zdobycie przez ucznia umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów;    wymienione jako najważniejsze umiejętności zdobywane przez ucznia w trakcie kształcenia ogólnego w szkole podstawowej:

  • czytanie  – rozumiane zarówno jako prosta czynność oraz jako umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów (…),       
  • myślenie matematyczne –  umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych,      
  •  umiejętność komunikowania się w języku ojczystym (…), zarówno w mowie, jak i w piśmie;    wymienione jako treści nauczania edukacji polonistycznej i edukacji matematycznej na I etapie kształcenia.

Zadaniem badania jest dostarczeniu szkołom jednej z wielu informacji o pracy dzieci i nauczycieli. Jednakże jeden test o niczym nie może przesądzać. To nauczyciele i dyrektorzy dysponują szeroką wiedzą na temat swoich uczniów, a udział w badaniu daje szansę, aby ją wzbogacić, zwrócić uwagę na potencjał dzieci oraz zapoznać się z sugestiami, w jaki sposób go wykorzystywać. Przygotowywane zostaną  raporty dla klas i szkół (udostępniane jedynie poszczególnym szkołom), nie będzie osobnych zaświadczeń czy raportów dla pojedynczych uczniów, ponieważ trudno wyciągać miarodajne wnioski o poziomie umiejętności dziecka na podstawie rozwiązania przez niego pojedynczych zadań z danego obszaru. Przedstawione w raporcie klasowym wyniki każdego ucznia oraz znajomość sposobu rozwiązania przez niego poszczególnych zadań (co będzie możliwe dzięki ocenianiu testów przez nauczyciela, a nie przez zewnętrznych egzaminatorów), mogą być cenną, dodatkową informacją o jego umiejętnościach. Bardziej prawomocne jest wnioskowanie o poziomie umiejętności całej klasy, które może okazać się przydatne także nauczycielom pracującym z nią w kolejnych latach. Pomocą w tym będą raporty czerwcowe dla klas i szkół, a przede wszystkim raport ogólnopolski.Rodzice uczniów, zainteresowani wspieraniem swoich dzieci w rozwoju i ich osiągnięciami, znajdą wiele interesujących materiałów na stronie projektu www.trzecioklasista.edu.pl